İşletme çevresinin ortaya çıkardığı fırsatlar ya da problemler için teknolojik tabanlı yönetsel ve organizasyonel çözümler sunan bilgi sistemlerinin geliştirilmesi oldukça karmaşık ve zahmetli bir faaliyettir.

İşletmelerde bilgi sistemlerinin geliştirilmesi planlı ve organizasyonel bir değişimdir ve yeni sistem genellikle yeni çalışma şekillerini de beraberinde getirecektir. Bu değişimler organizasyonu etkileyeceği için daha başlangıç aşamasında belirli bir düşünce yapısının oluşturulması faydalı olacaktır. 

İşletmelerde bilgi sistemlerinin geliştirilmesindeki temel amaç, işletme bünyesinde karar vermede gerekli olan bilgi akışını etkin bir şekilde sağlayacak bir sistemin geliştirilmesidir. Geliştirilecek olan sistemin etkinliğini arttırabilmek için gerekli olan bazı hususları şu şekilde sıralayabiliriz; 

·         Yeni sistemin geliştirilmesinde problem çözme anlayışının benimsenmesi,

·         Geliştirilecek sistemin bir sermaye yatırımı olarak görülmesi,

·         Sistem geliştirmeye çalışan katılımının sağlanması,

·         Belirli aşamalar ve kontrol noktaları oluşturulması. 

Yeni geliştirilecek olan sistemler, problemlerin çözümü ya da fırsatların değerlendirilmesi için tasarlanırlar. Eğer işletme bir fırsatı avantaja dönüştüremiyorsa bu da bir problem olarak düşünülebilir. Bu bakımdan bütün sistem geliştirme projelerinde, problem çözme yaklaşımı benimsenmelidir. Klasik problem çözme yaklaşımını şu şekilde özetleyebiliriz; problemin çalışılması ve anlaşılması, uygun çözüm ihtiyaçlarının belirlenmesi, aday çözümlerin belirlenmesi ve en iyisinin seçilmesi, çözümün uygulanması ve sonucun izlenip değerlendirilmesi. Sistem geliştirilmesinde yani problem çözümünde bu aşamaları takip ederek, yanlış problemlere odaklanılması, yanlış çözümler geliştirilmesi ve hatta uygulanması gibi riskler azaltılabilir. 

Yeni bilgi sistemlerinin geliştirilmesi, bir sermaye yatırımı olarak düşünülmelidir. Daha önce de belirtildiği gibi her problem için birçok muhtemel çözüm vardır ve akla ilk gelen çözüm kabul edilmemelidir. Alternatif çözümler değerlendirilmeli ve her bir alternatif için fizibilite çalışmaları yapılmalıdır. Tahmini maliyet hesaplanmalı, potansiyel kazanç belirlenmeye çalışılmalıdır ve en az maliyetle en çok kazanç elde edilebilecek proje seçilmelidir. 

Sistem geliştirmede çalışan ihtiyaçları da büyük önem taşır, çünkü sistemi kullanacak olanların tasarlanan sistemden memnuniyeti, sistemin başarısı için önemli bir etkendir. Ayrıca çalışanların mevcut bilgi işlem prosedürleri ile ilgili bilgileri sayesinde problemlere daha iyi çözümler getirilebileceği de göz önünde bulundurulmalıdır. Bu bakımından geliştirme faaliyetlerine mutlaka çalışanların katılımı da temin edilmelidir. 

Sistem geliştirme projeleri uzun çaba ve zaman isteyen faaliyetler olduğu için, yapılan işin çeşitli aşamalara ayrılması çalışmayı kolaylaştıracaktır. Oluşturulan aşamaların çeşitli faaliyet ve görevlere ayrılmasıyla yapılan iş daha etkin bir şekilde takip edilebilir. Bu aynı zamanda projenin yapılabilirliğinin gözden geçirilmesi için de çeşitli imkanlar sağlayacaktır. Bu gözden geçirmelerle projenin iptali, maliyet ve zamanın yeniden değerlendirilmesi, proje kapsamının genişletilmesi ya da daraltılması gibi kararlar alınabilecektir. 

  
Oğuzhan ARSLAN

Tekstil Mühendisi

Ürt. Yön. ve Endüstri İşletmeciliği Bilim Uzmanı

Bu e-Posta adresi istenmeyen posta engelleyicileri tarafından korunuyor. Görüntülemek için JavaScript etkinleştirilmelidir.